Henri Duhau

Henri Duhau Beskoitzen sortua da, 1942an, laborari familia batean. Hamar urtetan hasi zen euskal dantzak ikasten Séverin Ospital irakaslearekin. 1957-1958an, irakasle bihurtu zen. Oinak Arin dantza taldea sortu zuen 1964an, Noël Guéçamburu (1929-1992) eta Lucien Ithurbiderekin. Lehen urteetan, talde hori segitu zuen eta animatu, Lapurdiko ihauterien berpiztean parte hartuz, orduan beheiti ari baitziren. Senperen ezkondu zen, 1968an, eta han, Zirikolatz taldea sortu zuen 1972an. Talde hori gaur egun oraino ari da. 1973tik aitzina, Ipar Euskal Herriko Euskal Dantzarien Biltzarra federazioko bulegoko kide izan zen eta, 1980tik aitzina, haren lehendakari. 1989an, EDBn eta Zirikolatz taldean zituen ardurak utzi zituen. Liburu bat idatzi zuen, talde horietan egin zuen ibilbideaz eta talde horiek Lapurdiko ohitura dantzatuen biziberritzean bete zuten eginkizunaz.

Henri Duhau, dantzari baino gehiago, dantza munduko arduradun, antolatzaile, eta federatzaile izan da. Ematen dituen argibideak, beraz, orokorrak eta antolakuntza mailakoak dira (testuingurua, pertsona garrantzitsuak, etab.), teknikoak baino gehiago. Dantza, bereziki maite duen eta bizi guzian sustatzera entseatu den euskal kulturaren alderdi bat da, euskara bezala funtsean (ikus haren argitalpen desberdinak, bereziki Hasian hasi-Beskoitzeko euskara).

"Euskaltzain ohorezko" izendatua izan da Bilbon, 2018ko apirilaren 27an eta agiria eskuratu du urte bereko azaroaren 23an, Donostian, Andres Urrutia Euskaltzainburuaren eskutik.

Liburuak eta argitalpenak:

Henri Duhau ohorezko euskaltzainak artikulu ugari eta hainbat liburu idatzi ditu, izan autore bezala ala argitalpenen paratzaile:

• Hasian Hasi, Beskoitzeko Euskara, 1993.
• Euskal aditz batua “entsegu gisa”, 1996.
• Aupa batasuna!, artikulu bilduma, 2000.
• Hasian Hasi, Beskoitzeko Euskara (bigarrena), 2002.
• Dufau bi anaiak, Elkar, 2006.
• Lapurdiko ihauteria eta mutxikoen pizkundea, 2010.
• Jabetasun auzi eta hirigintza / Litige foncier et urbanisation, 2011 (egileari galdetuz gero eskuragarri).
• Senpereko ikastolaren hastapenak / Les débuts de l'Ikastola de Saint-Pée-sur-Nivelle, 2011.
• Père Thomas Dassance, artikulu bilduma, 2012.
• Hortzak izerdi, artikulu bilduma, 2015.
• Les Sources Salées de Briscous / Beskoitzeko Ur Gaziak, 2017.

Euskaltzaindiako Euskaltzainak izeneko bilduman, paratu ditu Gratien Adema Zaldubiren 7 liburu:

• Saindu batzuen biziaz, 2007.
• Artzain beltxaren neurtitzak, 2008.
• Kantikak, 2009.
• Prediku zenbait, Hazparnen eginak (1854-1860), 2009.
• Alegiak eta bertze neurtitzak, 2010.
• Bertze prediku batzuk, 2011.
• Gaineratekoen bilduma, 2011.

Paratu du ere Bahnar deitu Salbaiak, Les sauvages Bahnars, Pierre Dourisboure-n liburua Jean Elissalde Zerbitzarik euskaratua, 2014.

Bestalde, 2020an Adrien Gachiteguy-ren Laborantza. Laborantzatik hobeki bizitzeko liburua paratu du, Euskaltzaindiak argitaratua.

Bidegileak, Eusko Jaurlaritza:

• Jean Barbier, 2009.
• Dominique Dufau, 2009.