Uhaina, arrantzaleen emazteen elkartea
Portu guzietan, arrantzaleen emazteek griña bera zuten: nola itsas mundua humanoagoa bilakatu? Mikel Epalza hasi zen alarguntsekin gogoetatzen. 1988an, Arroxelan bildu ziren (Noirmoutier, Vigo, Sables d'Olonne, Pasaia, Donibaneko Lohizuneko emazteak) Itsas Misioa elkartea guzien arteko lokarri zutela. Konturatu ziren familia berekoa zirela.
Sare bat muntatu zuten. Europako erakundetara joan ziren (Bruselara, Estrasturgora), haien senarrak sozial mailan babestuak izan zitezen aldarrikatzeko. Europak erantzun zien ez zela gizarte gaietaz arduratzen, baizik eta hori herrialde bakoitzaren eginbeharra zela. Hala ere, segurantza mailan hobekuntzak lortu zituzten.
Haien aldarrikapena hau zen : arrantzalea ez zela bakarrik morroi bat, baina ere aita bat, senar bat, honi zor zaion duintasun eta errespetu guztiarekin.
Lekukoa(k): Mikel Epalza
Herria: Urruña
Artxibo-funtsa(k): Pirinio Atlantikoetako artxiboak
Bilduma: Euskal itsas ondarea
Elkarrizketatzailea(k): Terexa Lekumberri
Data: 2010-11-25
Iraupena: 0:07:45
Erreferentzia: 101-20
Baionako eta Ipar Euskal Herriko artxibotegiko kodea: 18AV918
Gaia(k): Eliz-zerbitzariak, Politika, Arrantzalearen emaztea
Eskubideak eta erabilpen baldintzak
© Pirinio Atlantikoetako Departamenduko artxiboak
Egile eskubide guziak erreserbatuak. Lekukotasun osoa Euskal kultur erakundeko egoitzan ikus daiteke (hitzordua hartuz). Baionako eta Paueko Departamendu Artxibotegietako irakurgeletan kontsultagarri izanen da ere egun batez.
Mikel Epalza
Mikel Epalza-ren aita-amak haien familiekin Iparraldera etorri ziren 1936ko gerla zibila dela medio eta 1943an Haltsun ezkondu. Mikel, 1946ko otsailaren 14an sortua da, zortzi haurridetarik bigarrena. Ama ofizioz erizaina zen eta aita abokatua eta ingeniaria. Honek lantegi bat (Azkar) muntatu zuen Bidarten, 1968 arte atxiki zuena (ondotik aita-amak Bilbora itzuli ziren bizitzera).
Familia Donibane Lohizunen plantatu zen, Mikelek 4-5 urte zeuzkala. 1950tik 1967ra, ikasketak egin ditu Sainte-Marie eskolan, Uztaritzeko seminario ttipian, Baionako Villa Pia lizeoan eta Akizeko seminarioan.
Kooperazioa, soldadogoaren orde, Guadalupan egin ondoan (1967-1970), apezgai preparakuntza bukatu eta, 1973an Ziburun ordenatua izan zen. Apeztu bezain laster, itsasora mariñelekin joan zen baina Vincent jaun apezpikuak galdeginik, hiru hilabeteren buruan, mundu hori utzi behar izan zuen Biarritzeko San Martin parropiara bikari joaiteko. Han egon da hamahiru urtez.
1985ean, apezpiku berak mariñelen gana itzultzea eskatzen dio, diosesako Itsas Misoaren arduraduna izendatuz. Geroztik, hainbat urte daramatza Mikelek mariñelen bizia partikatzen, lehen 9 urtetan itsasoan haiekin ibiliz, ondotik anitz elkarte bultzatu eta lagundurik (gazteekin "Itsas Gazteria", emazteekin "Uhaina", Europa mailako mariñel koordinakundea, mariñelen Baionako aterpetxea "Escale Adour", etabar).
