Xiberotar dantzaren etorkizuna
Xiberotarrek ikusgarrien ikusteko duten gosea azpimarratzen du Patrick Quéheillek. Gose honek gogoa emaiten die gazteei, maskaradetan eta pastoraletan parte hartzeko edo jai berrien sortzeko. Oroitzen da nola sortu zen tirria hori duela 30 urte Xiberoan: Uhaitza elkartearen "Gaüaldia" eta Pier Pol Berzaitzen obrak lehenetarik izan ziren. Ondotik ainitz izan dira bakoitzaren ahalekin. Xiberotar publikoaren sustenguari esker, sorkuntza artistikoaren geroa Xiberoan baikorki ikusten du Patrick-ek.
Lekukoa(k): Patrick Queheille "Kanpo", Margaita Queheille
Herria: Barkoxe
Artxibo-funtsa(k): Pirinio Atlantikoetako artxiboak
Bilduma: Euskal dantza
Elkarrizketatzailea(k): Maddi Oihenart
Data: 2013-04-25
Iraupena: 0:05:04
Erreferentzia: 181-22
Baionako eta Ipar Euskal Herriko artxibotegiko kodea: 19AV1092
Kanpo lotura: http://earchives.le64.fr/ead.html?id=FRAD064_IR0643&c=FRAD064_IR0643_de-1094
Gaia(k): Zuberoako dantza
Eskubideak eta erabilpen baldintzak
© Pirinio Atlantikoetako Departamenduko artxiboak
Egile eskubide guziak erreserbatuak. Lekukotasun osoa Euskal kultur erakundeko egoitzan ikus daiteke, Uztaritzen (hitzordua hartuz, 0(33)5 59 93 38 70 telefonora deituz edo mezu bat idatziz kontsulta@eke.eus helbidera), baita ere Baionako eta Paueko Departamendu Artxibotegietako irakurgeletan, hor ere hitzordua hartuz (gehiago jakiteko: earchives.le64.fr).
Patrick Queheille (Kanpo)
Patrick Queheillek, 1964ko azaroaren 6an Oloroen sortua, Kanpo etxean bizitzen segitzen du. Barkoxeko herriko eskolan ibili zen, gero Oloroeko kolegioan, eta baxoa Pauen erdietsi zuen.
Hainbat urtez industriako mekanikan lan egin zuen, eta gero Barkoxeko herriko langile bilakatu zen, 1990eko urteetan. Hamar urteetan xiberotar dantza ikasten hasi zen. Ondotik, utzi zituen, kirolean aritzeko (errugbia, pilota). Gero, dantzan berriz hasi zen, Jean-Fabien Lechardoyk eta beste batzuek osatu taldean. Alexis Üthürry "Larranda" eta Jean-Pierre Üthürry "Artaguiet" irakasleen irakaskuntza zorrotza segitu zuen.
1979tik goiti, maskaradetan parte hartu zuen, eta 1986an Etxahun pastoralean, Satan dantzari gisa.
Patrick Barkoxeko Etxahun elkarteko oraingo lehendakaria da. Hainbat sorkuntza muntatu dituzte, kultur biziaren aberasteko eta formatzen dituzten dantzari gazte anitzen sustatzeko xedez (Lauburu, Haurren maskarada, Gaialdia, Nahas-Mahas, Kuku Gordeka), bereziki Uhaitza kultur zentroak lagundurik.
1998an, Alexis Etchecopar "Attulik" sustaturik, pastoral idazten hasi zen. Herriko semeak pastorala izan zen. Memoriaren biltzeko egiten duen lanaren fruitu, 2010ean, Xahakoa obra idatzi zuen, Attuli musikagilearen omenez.
Geroan sinesten du. Dantza irakasten segitzen du, kultur ohitura horiek iraun dezaten, nahiz eta kirolaren lehia pairatu.
Margaita Queheille
Margaita Queheille 1930eko agorrilaren 2an sortu zen Barkoxeko Latsaga etxean. 44 urtez lanean ari izan zen herriko ostatuetan. Libertitzeko edo herriko bestetan parte hartzeko parada guti ukan zuen, baina dantzariekin ibili zen, bereziki maskarada eta pastoral egunetan. Josten ikasi zuen, eta zuberotar dantzen jantziak josi zituen beste herritar emazteekin.
80 urtetan, bizipoza eta umore ona atxikitzen du, eta dantza-ohiduretan beti parte hartzen du. Kanpo etxean ezkondu zen, eta bi haurren ama da, eta haietarik bat, Patrick da.
