Jean-Michel Bedaxagar 1953ko uztailaren 14an sortua da Urdiñarben, arotz familia batean. Hiru haurretarik zaharrena da. Familiaren aroztegiko giroan hazi zen eta, naturalki, segida hartzeko prestatu zen. Urdiñarbeko eskolaren ondotik, Mauleko kolegiora joan zen eta gero, Ariège eskualdean, laborantza mekanikaren alorrean berezitu zen, bi urtez. 18 urte betez geroz, arotza da, Urdiñarben. Dantzari familia batetik heldu da. Xiberotar dantzak 17-18 urteetan ikasi zituen, herriko zaharrek irakatsirik. Jean-Michelek beti maite izan du haiekin biltzea, haien jakintzaren biltzeko. Dantza, kantua, musika (txülüla eta ttun-ttuna), maskaradak, pastoralak: kultur ondare horren zale handia da. Xiberoko kantu herrikoia landu duen kantari gisa ezaguna da, gehienik, Jean-Michel Bedaxagar, baina txülüla eta ttun-ttun jole ezagunenetarik ere da. Haur denboran, herriko plazan eman zen maskaradan, Copen jotzen entzun zuen egunaz geroz txülülak liluraturik, bakarrik ikasten hasi zen. Jean-Michelek orduko txülülari zaharren kontseiluak bildu zituen eta frankotan Pierre Aguer Garat-Arhane atabalariarekin jo zuen. Jean-Michel Bedaxagarrek bederatzi maskaradatan parte hartu zuen. Lau aldiz, Süjet izan zen (aktore nagusi). Agosti Xaho (1989) pastoralaren egilea da. Ondotik, beste pastoral bat ere idatzi zuen, Aliénor (2014), "lehengo moldean" emanen dena,aspaldiko pastoralen ezaugarriekin: aktore (17) eta musikari (3) guti, emazteen (aktore) eta gizonen (dantzari eta musikari) arteko bereizkuntza zorrotza eta taula joko soilak. Heldu den ikusgarri hori gaur egungo pastoralaren bilakaerari buruz eraman duen gogoetaren fruitua da. Gogoeta hori aipatzen digu. Estilo soil eta apaindurarik gabekoa eta interprete hoberenen artean hautatu aktore kopuru ttipia gomendatzen du. Jean-Michel Bedaxagar Xiberoko kultur ondarearen transmisio zuzenaren katebegi garrantzitsuetarik da.
Ikus ere bai
- ''Etxahun-Irurik erakutsi dauku Hegoaldera joaiten'' - Jean-Mixel Bedaxagar - Elkarrizketa (2010)
Grabaketak
# | Erref. | Izenburua | Data | Iraupena | Grabaketa herria | Elkarrizketatzaileak | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | MB-67 | Odol berria taldea | 1975-04-19 | 0:16:03 | Ezpeleta | Maite Barnetche | |
2 | MB-138 | Ibaneta pastorala | 1978-09-02 | 0:29:49 | Garindaine | Maite Barnetche | |
3 | MB-176 | Urdiñarbe phastuala aitzin | 1980-10-18 | 0:15:02 | Urdiñarbe | Maite Barnetche | |
4 | MB-177 | Iparragirre pastorala Urdiñarben | 1980-11-08 | 0:20:02 | Urdiñarbe | Maite Barnetche | |
5 | MB-185 | Etxahun Iruri : bigarren partea | 1981-04-04 | 0:15:13 | Urdiñarbe | Maite Barnetche | |
6 | MB-258 | Koblariak Xuberon | 1984-09-15 | 0:15:12 | Maule-Lextarre | Maite Barnetche | |
7 | 184 | 184 - Jean-Michel Bedaxagar | 2013-05-16 | 1:15:00 | Urdiñarbe | Maddi Oihenart |