Norabide aldaketa

Ez da kasualitaterik. Uste dut gauzak bata bestearen gibeletik lotzen direla hala egin behar baitira. Etxe honek baditu 400 bat urte pasa eta andrearekin etorri ginenean, alde zaharrean bizitzen egon ginen. Etxea zaharberritzea erabaki genuenean, 2000garren urtearen inguruan, lanak etxekoz etxeko egiten genituen eta senideek anitz lagundu gintuzten; bereziki nire andrearen osaba batekin anitz ikasi dut eta gauzak josten joan dira. Osaba zurgina zelakoan, ikasi dut zura lantzen eta ikasi dut ere gauzen gogoetatzen. Egitea bada eskuz, baina buruz lehendabizi. Aldi berean, teknikoki eskua egin dut, hainbat gauza ikasi dut egiten, ate, altzari, sukalde eta abar.

Gero, etxea zaharberritzen bukatu dugularik, jende frango bezala, bi urte pasa dituzularik, astebururo, gauez, oporretan, denbora guztian etxean lanean, bada iltze bat ere hunkitzen ez duzun garai luze bat. Garai hori pasaturik, etxea zaharberritzean, jakin gabe zertarako baina bazterrean atxiki nituen zur zahar batzuk atera nituen berriz. Hortik, zur bat atera eta garbitzen hasi nintzen. Zur hori egon zen 400 urte pasa harri, lur eta gisuren barnean. Garbitu nuelarik aurkikuntza bat izan zen, batetik biziki estetikoa, gaztaina kolore ilun argi eder batekoa. Ate buru gisa bazterretan bi beharri baziren, bi potoak sartzeko gisan bazituen bi zilo; zutik emanda beste bi zilo handiago egin dizkiot, aire gehiago hartzen lagundu nahi banu bezala. Eta bi ziloak egin eta gero, zutik jarri eta ohartu naiz ongi zela. Gero, beste zur baten bila joan nintzen, barnealdetik erdi erreta, supazterrean egonik pindar batek sarturik eta zura emeki erre duena, forma nahiko geometrikoa eginez. Orduan, zura garbitzean suak hasitako lana segitu nahi banu bezala, segitu nuen zilatzen ohartzeraino egiten ari nintzena ez zela gehiago garbiketa baizik.

Gero, zura moztu eta bi pertsona agertu zitzaizkidan. Hor, ulertu nuen garbitzeaz harago bazela erresonantzia bat, hizkera bat eramaten ari nintzela materiarekin eta horrek asebetetzen ninduen. Sentsazio hori ukan duzularik, nahi duzu errepikatu edo urrunago eraman. Zizelkatzea da egoera kontziente berezi bat. Ez dut erran nahi ez duzula kontrolatzen, bada parte bat nahitara egiten dena, baina ez dena. Ondotik, enbor bat hartu nuen forma baten bila joateko gogoz, trontza hartu eta zerbait egin nuen, baina ohartu nintzen biziki txarra zela, emozionalki, estetikoki, eta disgustu zerbait piztu zuen ere. Orduan konprenitu nuen ez nuela horrela lan egin behar. Eta bitxi bada bitxi, horren ondotik lauzpabost urte pasa nituen nire lehen bulegoan, burmuinean lanean. “Zer da nahi dudana, jalgi nahi dudana?” Anitz marrazten nuen, buruan nuena begipera jartzeko, konfrontazio bat egiteko, zuzentzeko, aberasteko, aurkitzeko...

Denbora anitz pasa dut gogoetatzen eta nire kasuan euskaraz, euskarak ekartzen didan beste munduarekin konfrontatzen. Hizkuntza bat, mundua ikusteko manera bat, hori dakiguna da, baina mundu hori sakontzen egon naiz eta sakondu ahala, ohartu naiz harriak bata bestearen gainean jartzen ari zirela, finkatzen eta oreka zerbait atzematen. Bost urteren buruan hasi naiz materiekin konfrontatzen. Begitik ez da galdu behar plazeraren bidetik noala. Plazera hartzen dut zizelkatzean. Gero artista bakoitzak bilatzen duena bere kontua da. Nik lehenik plazera bilatzen dut.